Fibonacci là một công cụ dùng để xác định điểm vào lệnh, điểm chốt lời và điểm cắt lỗ chính xác. Việc sử dụng chỉ số này trong phân tích chứng khoán rất logic và mang lại hiệu quả rõ ràng cho nhà đầu tư chứ không mơ hồ như cách dự đoán cảm tính, không căn cứ thông thường. Vậy Fibonacci là gì? Cách sử dụng đường Fibonacci trong chứng khoán ra sao?

Fibonacci là gì?

Fibonacci là gì?

Fibonacci là một chỉ báo phân tích kỹ thuật bắt nguồn từ một lý thuyết toán học của nhà toán học người Ý Leonardo Fibonacci. Nó được công bố lần đầu tiên vào năm 1202 thông qua 2 bài toán là: Bài toán về số các cụ tổ của một con ong đực và bài toán về con thỏ trong cuốn sách Liber Abacci.

Cụ thể, dãy số Fibonacci là một chuỗi vô hạn các số tự nhiên với 2 số bắt đầu là 0 và 1 hoặc 1 và 1; các số tiếp theo được xây dựng theo quy tắc giá trị mỗi số sau luôn bằng tổng giá trị của 2 số liền trước nó. 

Ví dụ về dãy số Fibonacci là: 0, 1, 2, 3, 5, 8, 13….

Mối quan hệ giữa tỷ lệ vàng với dãy số Fibonacci

Mối quan hệ giữa tỷ lệ vàng với dãy số Fibonacci

Khi chia hai số liền kề trong dãy fibonacci cho nhau, kết quả sẽ luôn là một con số xấp xỉ 1.61803. Ví dụ như 5:3 = 1.66 hoặc 3:2 = 1.5.

Từ đó ta có thể nhận ra rằng, giữa tỷ lệ vàng và dãy số Fibonacci luôn có một mối liên hệ mật thiết với nhau, đó là: Tỷ lệ của 2 số liền kề bất kỳ trong dãy Fibonacci sẽ xấp xỉ với tỷ lệ vàng. Số liền kề càng lớn thì tỷ số này càng giống với tỷ lệ vàng.

Một số tỷ lệ Fibonacci nổi bật có thể được tạo ra theo cách sau: 

• Chia một số bất kỳ trong dãy số cho một số khác đứng ngay sau số đó ta sẽ được thu được kết quả là 0.618. Ví dụ như 55:89 hoặc 8:13.
• Chia một số bất kỳ trong dãy số cho một số cho một số khác đứng cách số đó 1 vị trí về bên phải ta sẽ thu được kết quả là 0.382. Ví dụ 55:144.
• Chia một số bất kỳ trong dãy số cho một số đứng liền trước nó ta sẽ thu được kết quả là tỷ lệ vàng 1.618. Ví dụ 144:89 hoặc 89:55.

Ý nghĩa của tỷ lệ Fibonacci trong phân tích kỹ thuật

Ý nghĩa của tỷ lệ Fibonacci trong phân tích kỹ thuật

Nhiều nhà phân tích chứng khoán cho rằng, các tỷ lệ Fibonacci đóng vai trò quan trọng trong cách vận động lên xuống của giá cổ phiếu. Do đó, tỷ lệ Fibonacci có thể được dùng để xác định các điểm quan trọng trong quá trình di chuyển của giá và giúp nhà đầu tư xác định các mức kháng cự, hỗ trợ, giá mục tiêu hoặc điểm đặt lệnh dừng lỗ.

• Mức hỗ trợ là mức giá thấp nhất của một cổ phiếu và trong một khoảng thời gian sau đó, mức giá này không thể giảm xuống thấp hơn được nữa.
• Mức kháng cự là mức giá mà cổ phiếu không thể vượt qua trong một khoảng thời gian.

Điểm mạnh của việc sử dụng công cụ Fibonacci là khả năng dự đoán các ngưỡng có thể xảy ra điểm đảo chiều trong một xu hướng vận động của giá cổ phiếu. Chỉ cần 2 điểm là đỉnh và đáy là đã có thể xác lập khá cụ thể và rõ ràng một kịch bản vận động của xu hướng giá trong tương lai.

Hạn chế của dãy số Fibonacci

Dãy số Fibonacci tuy có thể giúp nhà đầu tư tìm ra các điểm kháng cự hoặc hỗ trợ tiềm năng, nhưng không có sự chắc chắn nào là giá sẽ phản ứng tốt với các mức đó. Hơn nữa, Fibonacci cũng có rất nhiều đường cản giá, khiến giá sẽ thường xuyên di chuyển qua lại tại những đường này. Do đó, nhà đầu tư rất khó có thể xác định được đâu là ngưỡng cản hiệu quả nhất.

Việc lựa chọn khoảng thời gian cũng như xác định điểm đáy, đỉnh của thị trường để vẽ đường Fibonacci cũng không hề dễ. Mỗi nhà đầu tư sẽ có một góc nhìn và quan điểm phân tích chứng khoán khác nhau. 

Cách sử dụng Fibonacci trong chứng khoán hiệu quả

Để sử dụng Fibonacci trong chứng khoán hiệu quả, nhà đầu tư cần nắm rõ thông tin của từng loại Fibonacci. Có 3 loại dãy số Fibonacci thường được sử dụng, đó là:

• Fibonacci thoái lui.
• Fibonacci quạt.
• Fibonacci mở rộng.

Ngoài ra còn có một số loại Fibonacci khác nữa như Fibonacci vùng thời gian, Fibonacci vòng cung, Fibonacci hình xoắn ốc,…

Fibonacci thoái lui (Fibonacci retracement – FR)

Fibonacci thoái lui

Fibonacci thoái lui là một trong những công cụ được sử dụng phổ biến trong phân tích chứng khoán. Nó giúp nhà đầu tư lựa chọn được các mức giá mục tiêu hoặc mức giá cắt lỗ hợp lý, từ đó xây dựng được một chiến lược trong giao dịch phù hợp nhất.

Khi kết thúc những đợt biến động giá cổ phiếu tăng hoặc giảm mạnh, các mức kháng cự và hỗ trợ mới thường sẽ xuất hiện tại hoặc gần các đường FR quan trọng, đó là: 23,6%; 38,2%; 50%; 61,8% và 100%.  

Không giống như những đường trung bình động, các ngưỡng thoái lui là mức giá tĩnh và không thay đổi. Nhờ vậy mà nhà đầu tư có thể nhận dạng được nhanh chóng, dễ dàng tình hình thị trường và đưa ra những dự đoán chính xác hơn, đồng thời  cẩn trọng hơn khi lựa chọn giao dịch gần vị trí các ngưỡng quan trọng.  

Một số chỉ báo áp dụng Fibonacci thoái lui thường thấy là lý thuyết sóng Elliott, mẫu hình Gartley,….

Cách vẽ đường Fibonacci thoái lui:

Chọn trên thanh công cụ thứ tự các mục lần lượt là: Insert –> Fibonacci –> Retracement.

• Với xu hướng tăng: Tiến hành kéo con trỏ chuột từ đáy lên đến đỉnh của cả đoạn xu hướng tăng. Các mức Fibonacci thoái lui là ngưỡng hỗ trợ rất tiềm năng cho các nhà đầu tư, giá sẽ có xu hướng tăng nếu chạm tới một trong các mức FR ở trên.
• Với xu hướng giảm: Tiến hành kéo con trỏ chuột đi từ đỉnh xuống đáy của đoạn xu hướng giảm. Các mức Fibonacci thoái lui là các ngưỡng kháng cự tiềm năng, giá sẽ có xu hướng giảm nếu chạm được vào một trong các mức FR.

Fibonacci dạng thời gian mở rộng (Fibonacci Time Extension)

Fibonacci dạng thời gian mở rộng

Fibonacci dạng thời gian mở rộng là một chỉ báo kỹ thuật giúp nhà đầu tư xác định được thời điểm xuất hiện sự thay đổi đáng kể của xu hướng giá hoặc sự đảo chiều của xu hướng. Nó có biểu đồ kỹ thuật là các đường thẳng đứng tương ứng với chuỗi các phần tử trong Fibonacci.

Trong một khoảng thời gian giao dịch cụ thể, nhà đầu tư cần phải lựa chọn một điểm đáy của thị trường rồi kéo chỉ báo Fibonacci mở rộng từ điểm này đến điểm đỉnh thị trường hoặc theo thứ tự ngược lại. Khi thả chỉ báo, các đường Fibonacci mở rộng sẽ hiện ra tương ứng với các ngưỡng quan trọng là: 38,2%; 50%; 61,8% và 100%. Thông qua kết quả này, các nhà đầu tư có thể dự đoán được vùng xuất hiện đảo chiều của xu hướng giá tại khu vực của các đường Fibonacci mở rộng đó. Biểu đồ Fibonacci mở rộng chứa càng nhiều điểm đảo chiều thì biểu đồ đó càng đáng tin cậy. 

Chỉ báo Fibonacci mở rộng sẽ đạt hiệu quả tốt nhất khi dùng trong phân tích các xu hướng của giá trong dài hạn. Với phân tích giá trong ngắn hạn, chỉ báo này cũng đạt những giá trị nhất định.

Cách vẽ đường Fibonacci mở rộng:

Chọn trên thanh công cụ thứ tự các mục lần lượt là: Insert –> Fibonacci –> Extension. Tiếp đó là xác định 3 điểm: đáy, đỉnh và điểm đảo chiều.

• Với xu hướng tăng, bạn sẽ kéo con trỏ từ đáy lên đến đỉnh rồi nhả chuột ra. Sau đó kích đúp chuột vào điểm thứ 3 rồi lại kéo đến điểm đảo chiều.
• Với xu hướng giảm, bạn sẽ kéo con trỏ từ đỉnh xuống đáy rồi nhả chuột ra. Sau đó kích đúp chuột vào điểm thứ 3 rồi lại kéo đến điểm đảo chiều.

Fibonacci dạng quạt (Fibonacci Fan – FF)

Fibonacci dạng quạt

Fibonacci dạng quạt là một dạng biểu đồ kỹ thuật được tạo nên bởi 3 đường chéo. Nó có vai trò là giúp cho nhà đầu tư xác định được các mức kháng cự và hỗ trợ quan trọng thông qua việc sử dụng tỷ lệ Fibonacci. 

Cách vẽ đường Fibonacci dạng quạt (FF):

Chọn trên thanh công cụ thứ tự các mục lần lượt là: Insert –> Fibonacci –> Fan.

• Với xu hướng tăng: Kéo con trỏ từ đáy lên đến đỉnh để vẽ FF.
• Với xu hướng giảm: Kéo con trỏ từ trên đỉnh xuống dưới đáy.

Các đường FF này sẽ đóng vai trò như các ngưỡng kháng cự.